روش صحیح دستور دادن به کودک

  •  

    Screenshot ۲۰۱۷۱۲۱۳ ۱۸۱۵۴۷ 300x195 - روش صحیح دستور دادن به کودک

    روش صحیح دستور دادن به کودک

     

    یکی از موضوعات مهم، روش دستور دادن به کودک است به طوری که کودک آن را به خوبی درک کرده و اجرا کند.
    دستورهایی که معمولا موثر واقع نمی شوند دارای یکی از خصوصیات زیر هستند:
    دستورهای زنجیره ای:دستورهایی هستند که پشت سرهم به کودک داده می شود و وی توانایی به خاطر سپردن تمام آنها را ندارد. بنابراین برخی از آنها را فراموش کرده و انجام نمی دهد. مانند لباست را بپوش، دندانهایت را مسواک بزن، موهایت را شانه کن، بعد بیا صبحانه بخور. بهتر است دستورها را به بخشهای کوچکتر تقسیم کرده و هر کدام را به تنهایی از کودک درخواست کرد.
    دستورهای مبهم: دستورهایی هستند که برای کودک واضح و روشن نیستند و به خوبی نمی توانند منظور گوینده را منتقل کنند. به عنوان مثال هنگامی که ما انتظار داریم، بچه ها بدون درگیری و خشونت باهم بازی کنند و دعوا نکنند ولی فقط به آنها بگوییم: «بچه های خوبی باشید». کودک ممکن است نداند از او چه خواسته شده است و باید چه کار کند که از نظر والدین بچه خوبی باشد؟ این دستورها مبهم می باشند، بنابراین بهتر است به صورت مشخص و اختصاصی به آنها بگوییم: «با اسباب بازی هایتان باهم و به آرامی بازی کنید».
    دستورهای پرسشی: در این گونه دستورها از کودک سوال می شود که آیا دوست دارد که این کار را انجام دهد؟ مثلاً «آیا دوست داری که اطاقت را تمیز کنی؟ که ممکن است یک کودک لجباز به راحتی بگوید: «نه دوست ندارم». در اینگونه دستورها ما به کودک حق انتخاب می دهیم. پس دور از انتظار نیست که او آن را انجام ندهد.
    دستورهایی که به دنبالش دلیل و منطق آورده می شود: مانند: « زودباش اطاقت را مرتب کن چون امشب مهمان داریم و از اینکه خانه نامرتب باشد، نگران و عصبانی می شوم». در این مثال ممکن است کودک دستور اصلی را فراموش کند، بنابراین بهتر است که دستور به این شکل باشد: «امشب مهمان داریم
    و خانه نامرتب من را نگران و عصبانی می کند، پس لطفاً هرچه سریعتر وسایلت را جمع کن».
    یعنی اول توضیح داده بعد دستور مورد نظر گفته شود.

     

    Screenshot ۲۰۱۷۱۲۱۳ ۱۸۱۵۰۸ 300x160 - روش صحیح دستور دادن به کودک

    روش دستور دادن موثر
    روش اجرا: نزدیک کودک بروید، تا نزدیک چشمهای کودک خم شوید و با او تماس چشمی برقرار کنید. فاصله شما در زمان دستور دادن به اندازه فاصله یک دست باز باشد(یعنی به فاصله شانه تا نوک انگشتان) و برای کودک به طور دقیق مشخص کنید و بگویید که چکار کند.

     

    نکات مهم در زمان دستور دادن
    ۱) هر چه تعداد دستورها کمتر باشد، موثر تر بوده و کودک بهتر متوجه شده و سریعتر آن را اجرا می کند.
    ۲) دستوری که به کودک داده می شود باید مشخص، خاص و روشن باشد.
    ۳) دستورها باید بیشتر به شکل مثبت باشند. مثلاً به جای گفتن «بلند صحبت نکن» بگویید «آرام صحبت کن».
    ۴) با صدای محکم و قاطع با کودک صحبت کرده و بگویید که چکار باید بکند، اما نباید در کلامتان خشونت وجود داشته باشد.
    ۵) به اطاعت از دستور، پاداش دهید.
    ۶) دستورها باید در حد سن و فهم و توانایی کودک باشد.
    سعی کنید دستورها با تهدید همراه نباشند و با لحن خوب و قاطع گفته شوند.

     

    نکته:  اگر کودک در شرایطی است که نمی تواند دستورهای ما را انجام دهد، بهتر است به زمان دیگری موکول گردد و اصلاً درخواست نگردد. مثلاً: کودک در حال دیدن برنامه تلویزیونی مورد علاقه اش می باشد و ما به او میگوییم «بلندشو کتاب هایت را مرتب کن». عدم رعایت دستور از جانب کودک دلیل برلجبازی او نیست، احتمال دارد که کودک متوجه منظور شما نشده باشد، پس دستور خود را دوباره با توجه به روشهای ذکر شده برای او تکرار کنید.

     

     

    Screenshot ۲۰۱۷۱۲۱۳ ۱۸۳۲۲۶ 300x176 - روش صحیح دستور دادن به کودک

    استفاده درست از محروم سازی موقت ( تنبیه کردن)

    روشی که برای عدم اطاعت از دستورات توصیه می شود، استفاده از اتاق خلوت یا محروم سازی موقت یا زمان اخراج می باشد یعنی گذاشتن کودک در یک مکان بدون سرگرمی به مدت چندین دقیقه و گرفتن هر گونه توجه از وی. در این نوع تنبیه هیچ روش دردناک و زجرآوری استفاده نمی شود بلکه فرصت برای دریافت توجه از کودک گرفته می شود.
    محروم سازی موقت و موثر چگونه اجرا می شود ؟
    ابتدا یک مکان خلوت باید در خانه انتخاب شود. این مکان باید دور از اسباب بازی، مردم، پنجره، تلویزیون، رادیو، وسیله شکستنی و هر چیز دیگری باشد که کودک از آن لذت می برد.
    این امر چند فایده دارد: یکی اینکه به خاطر کودک می آورد که در اتاق خلوت روی صندلی است. پاهای کودک روی زمین نیست و کمتر احتمال دارد که در طول این مدت از جایش بلند شود. باید توجه داشت که صندلی نزدیک به دیوار نباشد که کودک دیوار را خراب کند. مکانهایی که اصلا برای اتاق خلوت مناسب نیستند: حمام، صندوقخانه، اتاق تاریک. بطور کلی هر محلی را که انتخاب می کنید، چراغش را خاموش نکنید زیرا کودک را خواهد ترساند. در اینجا هدف، گرفتن توجه از کودک
    است نه ترساندن وی.

     

    Screenshot ۲۰۱۷۱۲۱۳ ۱۸۳۱۴۶ 300x222 - روش صحیح دستور دادن به کودک

    یک سلسله مراتب برای موثر بودن محروم سازی باید انجام شود که عبارتند از:
    ۱- یک دستور خوب (ساده و واضح) به کودک بدهید.
    ۲- اگر بعد از ۵ ثانیه دستور را انجام نداد یک اخطار بدهید (اگر این کار را انجام ندهی، به اتاق خلوت خواهی رفت) و دوباره دستور را تکرار کنید.
    ۳- اگر بعد از ۵ ثانیه باز هم اطاعت نکرد، می گویید چون این کار را نکردی باید به اتاق خلوت بروی.
    ۴- بدون بحث کردن، سخنرانی کردن و سرزنش کردن، دست کودک را گرفته و به سمت اتاق خلوت ببرید.
    ۵- فریاد زدن، اعتراض کردن و قول دادن به اطاعت کردن را نادیده بگیرید.
    ۶- به او بگویید که روی صندلی بنشیند.
    ۷- وقتی که او ساکت نشست، زمان راشروع کنید (یک دقیقه برای هر سال سن کافی است)
    ۸- زمانی که مدت زمان به اتمام رسید (البته به شرطی که ۳۰ ثانیه آخر را آرام بوده باشد) به طرف وی بر گردید و بگویید زمان اتاق خلوت تمام شده.
    ۹- مجددا دستور اولیه را از وی بخواهید که انجام دهد.
    ۱۰- اگر کودک باز اطاعت نکرد مجددا او را به اتاق خلوت ببرید.

     

    با چه مشکلاتی در انجام محروم سازی موقت روبه رو می شویم؟
    اول اینکه، زمانی که به کودک می گویید باید به اتاق خلوت برود ممکن است بلافاصله دستور اولیه مورد نظر شما را انجام ندهد. با این وجود شما تسلیم نشوید. بلکه او را به اتاق خلوت بفرستید زیرا در غیر این صورت باعث بد آموزی کودک می شود.
    دوم اینکه، ممکن است کودک برای رفتن به اتاق خلوت مقاومت نشان دهد. در این صورت، پشت کودک بایستید، دستها را روی بازوهایش قرار داده و او را از زمین بلند کنید و او را روی صندلی بنشانید.
    مدت زمان اتاق خلوت بطور کلی یک دقیقه برای هر سال سن است ولی بستگی به آرام بودن کودک در این مدت نیز دارد. زمانی که تازه استفاده از اتاق خلوت را شروع کردهاید، کودک باید برای ۳۰ ثانیه آخر ساکت بوده باشد. اگر هنوز مشغول جیغ زدن است صبر کنید تا آرام بشود. بتدریج مدت زمان آرام بود را قبل از اتمام محروم سازی را زیادتر کنید.

     

    منبع : کتاب مهارتهای فرزند پروری

     

     

    IMG 20171212 103427 300x300 - روش صحیح دستور دادن به کودک

    مرکز تحقیقات پزشکان و روانشناسان بوجیکا
    کلینیک جامع کودک و خانواده بوجیکا، اماده ارائه خدمات نوین در زمینه های اختلالات طیف اتیسم، بیش فعالی، اختلالات یادگیری، مشکلات رفتاری، اختلالات اضطرابی، افسردگی و مشاوره خانواده می باشد.
    جهت تعین وقت اینجا کلیک کنید

    میانگین امتیازات ۵ از ۵
    از مجموع ۲ رای
    مقالات مرتبط

    ارسال نظر

    آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.