کودک را پای تلویزیون رها نکنید!

در بسیاری از کشورها، والدین به کودک می‌آموزند تماشای تلویزیون نظم و قاعده‌ای دارد و باید برنامه‌های مخصوص خودشان را تماشا کنند اما در فرهنگ ما متاسفانه قانونی برای تعیین ساعت و محل خواب کودک وجود ندارد و اهمیتی به قانون تماشای تلویزیون هم داده نمی‌شود.

حتی بین والدین توافقی در این زمینه وجود ندارد. درنتیجه کودکان در کنار والدین تمام برنامه‌ها را تماشا می‌کنند! دربسیاری موارد دیده شده حتی کودک برنامه و فیلم ترسناک هم می‌بیند و درنتیجه سطح اضطراب و ترسش بالا می‌رود. دیدن فیلم‌های درام خانوادگی هم که با فرهنگ ما هماهنگی ندارد، کودک را در معرض خرده‌ فرهنگ‌هایی قرار می‌دهد که با جامعه و فرهنگی که در آن زندگی می‌کند، کاملا متضاد است.

یک فرد بزرگسال می‌تواند درست و غلط را تشخیص دهد و خیلی تحت‌تاثیر برنامه قرار نگیرد اما چون تفکر بچه‌ها خیلی منطقی نیست، به سادگی تحت‌تاثیر فرهنگ القایی این برنامه‌ها قرار می‌گیرند و به‌تدریج به جای الگوگرفتن از فرهنگ خانواده، از این برنامه‌ها الگوبرداری می‌کنند و این تناقض باعث بروز مشکلات رفتاری عدیده می‌شود.

بهتر است در خانواده، برنامه و قوانین مشخصی برای تماشای تلویزیون کودکان در نظر گرفته شود. در بسیاری موارد، اگر قانونی برای خواب کودک وجود داشته باشد، خودبه‌خود کودک در معرض برنامه‌های مخصوص بزرگسالان قرار نخواهد گرفت. مثلا اگر ساعت 8 بخوابد، فیلم‌های مربوط به افراد بزرگسال که بعد از این ساعت پخش می‌شود، نخواهد دید. برای جا انداختن قوانین باید از سنین پایین شروع کنید. در غیر این صورت کودک ممکن است در مورد قوانین بحث کند و حتی از اجرای آنها سرباز زند.

در صورتی که در خانواده برای تماشای تلویزیون قانونی وجود ندارد و کودک همه برنامه‌ها را تماشا می‌کند، بهتر است والدین در مورد آنچه در فیلم یا سریال نمایش داده می‌شود، توضیح دهند و حتی به این مساله بپردازند که فرهنگ نمایش داده شده در فیلم، گاهی حتی در همان کشور مبداء نیز کاملا پذیرفته شده نیست. باید کودک بفهمد آنچه در فیلم نمایش داده می‌شود، لزوما در دنیای واقعی وجود ندارد و حتی اگر وجود داشته باشد، ممکن است با فرهنگ ما کاملا مغایر باشد.

معمولا کودکان از 5 سالگی به بعد می‌توانند متوجه تفاوت‌های فرهنگی و فردی و خانوادگی شوند. عرف، قوانین و وضع مالی خانواده از جمله مواردی هستند که باید در مورد آنها برای کودک توضیح داد.

تاثیرات منفی و مخرب تلویزیون بر روی کودکان :

-خشونت

طی دو دهه ی اخیر، صدها تحقیق برای بررسی تاثیر برنامه های خشونت آمیز تلویزیون بر کودکان و نوجوانان انجام گرفته است. گرچه رابطه مستقیم علت و معلولی برای این مسئله یافت نشده است، اما توافق اکثریت بر این است که برخی کودکان نسبت به تصاویر و پیام های خشونت آمیز آسیب پذیرند.

محققان واکنش کودکان را نسبت به برنامه های خشونت بار تلویزیون به سه دسته تقسیم کرده اند:

-ترس بسیار زیاد – که سندرم “دنیای وحشت” نیز نامیده می شود

کودکان، به ویژه دختر بچه ها، بسیار بیشتر از بزرگترها قربانیان خشونت تلویزیون به حساب می آیند و این مسئله باعث می شود از دنیای اطراف خود نیز بیشتر ترس و واهمه داشته باشند.

-حساسیت زدایی نسبت به خشونت های واقعی زندگی

برخی از خشونت آمیزترین برنامه های تلویزیون، کارتون کودکان است، که در آن خشونت به طریقی خنده دار به نمایش درمی آید. و نتایج و عواقب واقعی خشونت به ندرت نشان داده می شود.

-افزایش رفتارهای خشونت بار

این مسئله به ویژه در نوجوانان بسیار شدید است و این دسته از کودکان و نوجوانان پس از تماشای برنامه های خشونت آمیز از تلویزیون، رفتارهایشان خشونت آمیزتر می شود.

والدین بیش از هر چیز باید مراقب آنچه فرزندانشان در اخبارهای تلویزیون می بینند باشند، چون تحقیقات نشان داده است که کودکان بیش از برنامه های خشونت آمیز دیگر، نسبت به خشونت های اخبار ترس و واهمه دارند. با بزرگتر شدن بچه ها، ترس آنها از اتفاقات خشونت آمیز واقعی بیشتر می شود چون قادر به درک تفاوت بین واقعیت و خیال می شوند.

-تاثیر در رشد سالم کودکان

تلویزیون اگر وقتی را که کودکان برای انجام فعالیت های مهم در رشد فکری و جسمی به آن نیاز دارند به خود اختصاص دهد، ممکن است بر یادگیری و عملکرد کودکان در مدرسه نیز تاثیر بگذارد. بیشتر وقت اضافه کودکان، باید صرف فعالیت هایی مثل بازی کردن، خواندن، کشف طبیعت، یادگیری موسیقی یا شرکت در ورزش های مختلف شود.

تماشای تلویزیون که فعالیتی نشسته است، نشان داده شده که یکی از عوامل مهم در چاقی کودکان به شمار می رود. بر طبق اتحادیه قلب و سکته در کانادا، تقریباً یکی از هر چهار کودک کانادایی، بین ۷ تا ۱۲ سال، به چاقی مبتلاست. صرف وقت بسیار زیاد در جلو تلویزیون معمولاً به قیمت از دست رفتن فعالیت های پر جنب و جوش تر تمام می شود.

در مقاله ای که با هدف “اعتیاد به تلویزیون” نوشته شده است، بررسی شده که چرا برای کودکان و بزرگسالان، خاموش کردن تلویزیون دشوار است.  طبق تحقیقات انجام گرفته، تماشاگران با تماشای تلویزیون احساس آرامش موقتی می کنند اما این آرامش با خاموش شدن تلویزیون به طور کلی از بین می رود. برخلاف احساس پر انرژی که افراد پس از انجام ورزش یا فعالیت های پر جنب و جوش پیدا می کنند، پس از تماشای تلویزون احساس می کنند که از انرژی تخلیه شده اند. طبق این مقاله، این همان طعنه تلویزیون است: مردم معمولاً زمانی بسیار بیشتر از آنچه قصد داشته اند به تماشای تلویزیون می پردازند، در حالیکه این تماشای طولانی مدت، حاصل و نتیجه کمتری برایشان می آورد.”

علاوه بر شیوه زندگی یکجانشینی، تلویزیون می تواند با تبلیغات بسیار زیاد غذاهای چاق کننده و تنقلات مضر نیز منجر به چاق شدن روزافزون کودکان شود. طبق انجمن مربوط به مسائل کودکان در کانادا، اکثر تبلیغات مواد غذایی در برنامه های مخصوص کودکان، فست فود، شکلات، و تنقلات چاق کننده است. و تبلیغات موادغذایی سالم فقط ۴ درصد کل این تبلیغات را شامل می شود.

هزینه ی بسیار هنگفتی صرف ساخت این تبلیغات می شود که در تاثیر گذاشتن بر رفتار مشتریان موفق باشند. مک دونالد، بزرگترین تبلیغگر مواد غذایی در تلویزیون، اخیراً ۵۰۰ میلیون دلار صرف هزینه های تبلیغاتی خود در تلویزیون کرده است.

-مضامین جنسی

این روزها، کودکان در کشورهای غربی با بمبارانی از تصاویر و پیام های جنسی در تلویزیون، مجلات، تبلیغات، موسیقی، فیلم های سینمایی، و اینترنت روبه رو هستند. والدین معمولاً نگران این هستند که آیا این پیام ها برای کودکانشان سالم است یا نه. با اینکه تلویزیون می تواند ابزار بسیار قدرتمندی در آموزش مسئولیت پذیری جنسی در نوجوانان و جوانان باشد، اما این موضوعات هیچوقت به طریق درستی در برنامه های اینچنینی نشان داده نمی شود.

طبق تحقیقی که سال ۲۰۰۱ در آمریکا خصوص مضامین جنسی در تلویزیون انجام گرفت، نشان داده شد که ۳ مورد از هر ۴ برنامه تلویزیونی، دارای مضامین جنسی است. از بین برنامه هایی که مضامین جنسی داشته اند، فقط یکی از هر ۱۰ برنامه مضامین سالم و اشاراتی به مسئولیت پذیری جنسی داشته است. و همچنین در برنامه هایی که نوجوانان را در موقعیت های جنسی نشان می دهد، فقط %۱۷ از آنها به روابط جنسی سالم و بی خطر اشاره داشته است.

مرکز تحقیقات پزشکان و روانشناسان بوجیکا

کلینیک جامع کودک و خانواده بوجیکا، اماده ارائه خدمات نوین در زمینه های اختلالات طیف اتیسم، بیش فعالی، اختلالات یادگیری، مشکلات رفتاری، اختلالات اضطرابی، افسردگی و مشاوره خانواده می باشد.

جهت تعین وقت اینجا کلیک کنید