اضطراب جدایی در کودکان_علل و راه های کاهش آن

اضطراب جدایی در کودکان_علل و راه های کاهش آن

 

کودکان هنگام جدایی یا دوری از مادر احساس ناراحتی و اضطراب می کنند. این ترس و ناراحتی اضطراب جدایی خوانده می شود. در مرحله ای از کودکی طبیعی است و سپس از میان می رود. گذر از این مرحله  رشد تا اندازه ای به خلق و خوی کودک و نیز مهارت های فرزندپروری والدین او بستگی دارد.

در حقیقت اضطراب جدایی به عنوان مرحله ای طبیعی از رشد نوزاد برای نخستین بار در  هفت ماهگی رخ می دهد، در 10 تا 18 ماهگی به اوج خود می رسد و در سه سالگی از بین می رود. اما بعضی از کودکان حتی در سنین بالاتر هم از جداشدن از والدین خود می ترسند. ترس این کودکان دیگر اضطراب جدایی طبیعی تلقی نمی شود بلکه اختلال اضطراب جدایی نام می گیرد.

 

اضطراب جدایی به صورت یک اختلال با نگرانی بیش از اندازه درباره جدایی های موقت مشخص می شود.
4 تا 5 درصد کودکان از اختلال اضطراب جدایی رنج می برند. این کودکان به شدت نگرانند که هنگام دوری از والدین، خودشان یا والدین شان آسیب یا صدمهای ببینند و یا دیگر نتوانند یکدیگر را پیدا کنند.

در هنگام جدایی یا پیش بینی جدایی احتمالی، این کودکان شدیداً نگران می شوند و حتی گاه علائم جسمانی پیدا می کنند و از شکم درد، سردرد یا حالت تهوع شکایت می کنند.

عوامل متعددی در بروز اختلال اضطراب جدایی نقش دارند. پژوهشگران از نقش عواملی مانند دلبستگی ناایمن کودک در سالهای اولیه، وجود اضطراب و افسردگی در والدین و نقش عوامل شناختی و بیولوژیک در پیدایش اختلال اضطراب جدایی سخن گفته اند.

 عوامل تشدید کننده اضطراب جدایی:

 *خستگی و بیماری کودک

*تغییر در عادات و برنامه‌های منزل

*تغییراتی که در خانواده رخ می‌دهد مانند: تولد فرزند جدید، طلاق، جدایی والدین، مرگ و یا بیماری اعضای خانواده

*کودکانی که از نظر سرشتی، کودکان سخت و دشواری هستند و به تغییرات جدید، مکان و اشخاص جدید دیر عادت می کنند، بیشتر مستعد اضطراب جدایی هستند.

 

 عوامل زیر می‌تواند شانس اضطراب جدایی را در کودک شما کاهش دهد:

*از هجده ماهگی به بعد در زمان‌هایی کوتاه و به‌طور گهگاه از شخص نزدیک دیگر استفاده کنید تا کودک در زمان‌هایی کوتاه، دور شدن از مادر را تجربه کند.

*از هجده ماهگی به بعد کودک را وارد ارتباط با همسالان نمائید.

*در ابتدا سعی کنید کودک را در زمان‌هایی کوتاه به مراقب جدید یا مهد کودک بسپارید، تا تجربه‌های مثبتی را در آن‌جا داشته باشد.

*قبل از آنکه کودک را در محل جدید ترک کرده و تنها بگذارید، کمک کنید تا کودک با محیط و مردم جدید آشنا شود.

*اضطراب کودک را به تمسخر نگیرید و او را به‌خاطر این ترس و اضطراب سرزنش و شماتت نکنید.

*اجازه دهید تا کودک شما بداند که می‌فهمید چقدر سخت است که انسان از کسی که تا این حد دوستش دارد جدا شود، کودک را درک کنید و بپذیرید.

*تسلیم خواسته کودک نشوید و به او بفهمانید که در امنیت و سلامت خواهد بود.

*عشق، محبت و علاقه بی‌قید و شرط خود را از کودک دریغ نکنید.

*اگر کودک بزرگ‌تر است او را به کودکان دیگری که در آن محیط هستند معرفی کنید و بازی و تفریح خاصی را با آن‌ها ترتیب دهید.

*انتظار آن‌را داشته باشید که در چند هفته اول ورود به مهد و یا مدرسه کودک خسته باشد و زود تحریک‌پذیر شود.

*دزدکی و یواشکی کودک را ترک نکنید.

*اگر کودک تحت هیچ شرایطی حاضر نشد به مهد یا مدرسه برود و در منزل ماند، برای او زیاد فعالیت‌های تفریحی و سرگرمی فراهم نکنید.

 *در بازی‌ها با ایفای نقش، جدایی را با کودک تمرین کنید.

 *پس از بردن کودک به مهد یا مدرسه مدتی آنجا بمانید.

 

در صورتی‌ که کودک موارد زیر را نشان دهد، با روانپزشک کودک مشورت کنید:

*چنانچه پس از گذشت ٢ هفته کودک هنوز آرام نگرفته است و مشکلات هنگام جدایی ادامه دارد.

*کودک صبح‌ها قبل از جدا شدن از مادر و رفتن به مهد کودک یا مدرسه شکایات جسمی مکرر مانند: سردرد، دل‌درد، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، طپش قلب و دارد.

*اضطراب جدایی به سال‌های مدرسه ادامه دارد.

*امتناع از رفتن به مدرسه در بچه‌های بزرگ‌تر و نوجوانان اکثراً مطرح کننده مشکلی جدی است که نیاز به کمک متخصص روانپزشک دارد.

روش های گوناگون روان درمانی مانند درمان شناختی- رفتاری، خانواده درمانی و رفتار درمانی در درمان اختلال اضطراب جدایی مؤثر شناخته شده اند. ممکن است برای کاهش اضطراب شدید کودک نیاز به مداخله دارویی باشد. همچنین از داروهای مهارکننده اختصاصی بازجذب سروتونین، داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای و بنزودیازپین ها در کنترل نشانه های اختلال اضطراب جدایی استفاده می شود.

 

شیرین عبداللهی روانشناس بالینی کودک و نوجوان

متخصص در درمان اختلالات رفتاری و هیجانی

مقالات مرتبط

درمان اضطراب و افسردگی در کودکان و نوجوانان

اضطراب با چه داروهایی درمان می شود؟

دارودرمانی اختلال اضطراب در کودکان

چگونه اضطراب کودکمان را کم کنیم؟

اضطراب در کودکان

 بازی درمانی دلبستگی محوردرمانی برای اضطراب جدایی در کودکان

داروهای ضد افسردگی، علل و عوارض آن

درمان افسردگی در کودکان

آیا علل و علائم افسردگی کودکان را می شناسید؟

افسردگی در کودکان

اضطراب جدایی در کودکان

شن بازی درمانی برای اضطراب در کودکان

با اضطراب امتحان در کودکان چه کنیم؟

علائم و راه های مقابله با اضطراب در کودکان

اضطراب و افسردگی و روش های مقابله با آنها

چه طور با اضطراب جدایی از فرزندم کنار بیایم ؟

 

مرکز تحقیقات پزشکان و روانشناسان بوجیکا

کلینیک جامع کودک و خانواده بوجیکا، اماده ارائه خدمات نوین در زمینه های اختلالات طیف اتیسم، بیش فعالی، اختلالات یادگیری، مشکلات رفتاری، اختلالات اضطرابی، افسردگی و مشاوره خانواده می باشد.

جهت تعین وقت اینجا کلیک کنید