شب ادراری کودکان |درمان شب ادراری کودکان | علت شب ادراری کودکان

شب ادراری کودکان

شب ادراری کودکان

 شب ادراری کودکان زمانی اتفاق می افتد که کودک در موقع خواب ادراد می کند. امکان دارد شب ادراری کودکان هر از گاهی و یا هر شب اتفاق بیوفتد . زمانی که کودکی بطور مکرر دست کم دو بار در هفته و بمدت دست کم ۳ ماه پشت سر هم بدون مصرف دارو های ادرار آور و یا بدون داشتن بیماریهای مقدمه ای مانند دیابت و تشنج و مشکلات ساختار اعصاب جای خود را خیس کند، و سن و سال کودک بالای پنج سال باشد، می‌توان او را بعنوان کودک دارای شب ادراری مورد بررسی قرار داد.

بطور کلی شب ادراری کودکان در ده تا پانزده درصد کودکان حدود شش ساله وجود دارد ولی هر چه سن بالاتر می‌رود بسیاری از کودکان درمان می شوند. با توجه به این موضوع در ۱۰ سالگی حدود ۵٪ از کودکان و در ۱۵ سالگی تنها ۱٪ کودکان شب ادراری دارند، و بایستی دقت نمود که شب ادراری کودکان در پسر بچه ها دو تا سه برابر دختر هاست.

شب‌ادراری وقتی اتفاق میوفتد که فرد شب‌ها موقع خواب ، قادر به کنترل ادرار خود نباشد.

شب‌ ادراری دو نوع عمده (اولیه و ثانویه) دارد

نوع نخستین یعنی از اول وجود داشته و ادامه پیدا کرده اما در نوع ثانویه، شب ادراری بعدها ایجاد می شود. شب ادراری موضوع پیچیده ای است و تشخیص آن به بررسی‌های بیشتر احتیاج دارد .

شب‌ادراری کودکان به علت عدم رشد مرکز تخلیه کنترل ادرار در مغز است، اما این وضعیت باید تا شش سالگی در پسر بچه ها و تا ۷ سالگی در دختران تمام شود.

تا ۱۰ سالگی نود و پنج درصد از کودکان شب ادراری ندارند و ادامه شب ادراری پس از این سن شک ایجاد میکند اما بیشتر اوقات متعاقب تاخیر در عدم رشد و تکامل قسمت کنترل‌کننده ادرار در مغز و ارثی است.

چنانچه والدین در دوران کودکی به شب ادراری مبتلا بوده باشند، شانس دچار شدن کودکانشان به شب ادراری ۴۴ درصد خواهد بود و در صورتیکه هر پدر و مادر هر دو در دوران کودکی شب ادراری داشته باشند، شانس دچار شدن کودک به ۷۷ درصد می‌رسد. گسترش شب ادراری در بالغین و بزرگسالان بعد از بالغ شدن بین نیم تا ۲/۳ درصد است.

برای استفاده از خدمات روانشناسی و روانپزشکی در زمینه شب ادراری کودک و تعیین نوبت ویزیت با متخصصان مرکز با شماره های زیر تماس بگیرید

02122636858 –  09212773724

نشانه‌ها و علت‌های شب ادراری

نشانه‌های شب ادراری کودکان می‌تواند به‌صورت خیس کردن تشک خواب به صورت مکرر یا منظم باشد. قابل ذکر است که در شب ادراری بدون وجود بیماری ، اثری از سوزش هنگام ادرار نیست و ادرار کاملاً شفاف می‌باشد.

علت‌های ایجادکننده شب ادراری ناشناخته‌اند. ولی عوامل متعددی با این پیامد رابطه دارند:

۱ حجم مثانه: شب‌ادراری احتمالا به علت ظرفیت اندک مثانه باشد.

3 پیشینه خانوادگی: والدین کودکانی که شب‌ادراری داشته‌اند، بیشتر ممکن است که به این مشکل  گرفتار ‌شوند

۳ عفونت: عفونت کلیه‌ها یا مثانه احتمال دارد سبب شب ادراری کودک شود که پیشینه این مسأله را نداشته است.

4  کمبود ماده شیمیایی ضد ادرار: میزان این هورمون در بدن کودکانی که شب ادراری دارند پایین تر از بقیه است. این هورمون ساخت ادرار را تقلیل میدهد . بنابراین، اشخاص دارای سطح پایین ماده شیمیایی ضد ادرار امکان دارد ادرار بیشتری بسازند و مستعد شب‌ادراری باشند.

5 تأخیر در رشد جسمی کودک: ممکن است کودک به دلیل تأخیر رشد سیستم عصبی خود قادر به گرفتن پیام از مثانه پر شده نباشد.

6- خواب خیلی عمیق : بیشتر پژوهشگران به در نظر داشتن این عامل به تنهایی معتقد نیستند.

۷- رژیم غذایی: مصرف شیرینی و قهوه و محصولات غذایی محتوی مواد رنگی تصنعی کودک را مستعد شب ادراری میکند

۸ -علت‌های روانشناختی و هیجانی : بعضی از کودکان گرفتار مشکلات روانی و عاطفی‌اند و اعتماد بنفس لازم برای کنترل ادرار پیدا نکرده‌اند. این کودکان نیز مستعد شب ادراری‌اند.

کودکان در حدود ۵ الی ۶ سالگی کنترل ادرار در طی شب را به‌دست می‌آورند. ولی پانزده درصد کودکان بعد از ۵ سالگی همچنان در شب تشک خود را خیس میکنند . جالب آن که ۳ درصد اشخاص تا 15 سالگی نیز هر از گاهی به این مشکل دچار میشوند . آنچه مهم است دانستن این موضوع است که شب ادراری بیماری نیست، بلکه وضعیتی است که احتیاج به مداخله مؤثر و مکرر دارد.

 

آشنا کردن کودک با پیامد های شب ادراری

بعضی اوقات کودک از شما می‌پرسد: «من نمی‌خواهم رختخوابم را خیس کنم. نمی‌خواهم شما را به دچار مشکل کنم. پس چرا اینطوری میشه؟ اول باید خیال کودکتان را راحت کنید که گناه کار نیست. خودتان هم باور داشته باشید که کودک بی هیچ غرضی اینکار را انجام میدهد . پس او را تنبیه یا شرمنده نکنید ، هیچ کمکی به شما نخواهد کرد.

برای فرزندتان شرح بدهید که احتمالاً کلیه او کمی بیشتر از کلیه دیگران ادرار تولید می کند یا مثانه‌اش قادر به نگه داری ادرار نیست. میتوانید با یادآوری این مسئله که شما و پدرش هم مانند او بوده‌اید، کودک خود را متوجه کنید که او تنها دچار این مشکل نبوده است.

یک بادکنک را از آب پر نمایید به کودک بگویید که این بادکنک شبیه مثانه است. وقتی پر میشود به دیواره‌هایش فشار می‌آید و کشیده میشود ، تا وقتیکه دهنه بادکنک بسته باشد، آب از آن خارج نمی‌شود. هرگاه مغز دستور دهد، دهانه بادکنک باز میشود و ادرار بیرون می‌ریزد. به کودک توضیح دهید که دستور مغز همان چیزیست که او باید موقع خواب بگیرد.

هم چنین ، کودک بایست از دید مشکلات و بیماری‌های مرتبط به شب ادراری توسط  روانشناس و متخصص اعصاب و روان مورد بررسی قرار گیرد. علی الخصوص کودکی که مازاد بر شب، در طی روز هم مبتلا به مشکل در کنترل ادرار است.

بهبود شب ادراری کودکان

 1- آشامیدن مایعات را پیش از خواب کودک محدود نمایید .پس از شام، آشامیدن حداکثر یک لیوان آب لازم است. میزان دقیق مایع مورد احتیاج بدن کوذک خود را از دکتر بپرسید.

2- فرزندتان را قبل از خواب به دستشویی بفرستید. چنانچه مثانه‌اش خالی است ، مجبورش نکنید که ادرار کند. که خود باعث میشود تشکش را خیس کند از این جهت در کار مثانه اختلال به‌وجود می‌آورد.

3- محدودیت استفاده از مایعات در طی روز هیچ کمکی به بهتر شدن شب ادراری نمی‌کند. محدودیت مایعات باید حداکثر دو سه ساعت پیش از خواب کودک باشد.

4- شب‌ها بعد از خواب لامپ توالت را روشن بذارید. گاه هراس از تاریکی سبب میشود که کودک تشکش را ترک نکند.

5- می‌توانید از شیوه پاداش و تشویق کمک بگیرید. جدولی برای کودک بکشید و روزانه در آن بنویسید که شب قبل شب ادراری داشته یا خیر . به‌ازای شب‌های خشک به او استیکر ستاره بدهید و پس از آن که چند ستاره گرفت، جایزه بدهید

تشک زنگ دار

در دوران کودکی که تشکش را خیس میکند ، باید مسیر عصبی هشدار به مثانه تقویت شود . زتشک زنگ دار به منظور تحکیم این مکانیسم به‌کار می‌روند. یک گیرنده رطوبت، بی درنگ بعد از آغاز دفع ادرار کودک ، در تشک  او فعال میشود و زنگ به صدا در می آید. بعضی از این زنگ‌ها ویبره دار هستند که برای کودکانِ گرفتار مشکلات شنوایی یا افرادی که به همراه بقیه در یک اتاق می‌خوابند به‌کار می‌روند.

وقتیکه کودک هوشیار میشود و به سمت توالت می‌رود، این زنگ هشدار دهنده عضلات سقف لگن را تحریک و مننقبض میکند . در نهایت ، جلوی خارج شدن بیش از حد ادرار گرفته میشود .

آرام آرام کودک یاد می گیرد که قبل از صدا دادن زنگ، از خواب بیدار  شود یا تمام شب را بی احتیاج به دفع ادرار به خواب رود. بدین گونه ، مشکل شب ادراری حل میشود .

استفاده از این شیوه برای اطفال زیر هفت سال مناسب نیست.

زیرا کودک بایست آنقدر رشد کرده باشد که مشکل شب ادراری را درک کند و بعنوان قسمتی از درمان ، با پدر و مادر و دکتر همکاری کند. براساس آمار به‌دست آمده، این زنگ‌ها توانایی دارند تا هفتاد درصد در معالجه شب ادراری مؤثر باشند. ولی در ۱۰ الی پانزده درصد موارد ، احتمال بیشتر شدن شب ادراری وجود دارد. پیشنهاد میشود که بکارگیری این زنگ‌ها دست کم سه هفته بعد از قطع شدن شب ادراری کودک ادامه یابد. به‌‌نظر میرسد که بهبود هر کودک به این شیوه به چهار الی ۵ ماه زمان احتیاج دارد .

  تشدید شب ادراری

گاه کودکانی که مدت‌های طولانی تشک خود را خیس نکرده‌اند، مجدد آغاز به شب ادراری میکنند. این پیامد در بیشتر موارد دلیل روانی دارد. کودک به‌دلیلی که می‌تواند تولد یک خواهر یا برادر جدید باشد دلواپس و نگران است. چنین کودکی احتیاج به روانشناس دارد و ضروری است با او درباره آنچه دلواپسش میکند صحبت شود.

از هر صد کودک مبتلا به شب‌ادراری، ۱ تا ۲ کودک تا 15 سالگی شب ادراری دارند. شب ادراری مشکلی نگران کننده  ولی خوش‌خیم است و در اغلب موارد به راحتی درمان میشود .

بخش زیادی از کودکان تلاش میکنند بیدار بمانند تا جلو این مشکل را بگیرند. بایست به چنین کودکانی اعتماد داد که این موضوع خیلی زود حل می شود. دکتر و والدین در همراه او هستند و او را پشتیبانی میکنند تا مشکل کاملا برطرف شود.

دارو درمانی شب ادراری کودکان

داروها بسیار زودتر از تشک زنگ دار عمل میکنند ، علی الخصوص در کودکانی که به اردو یا مسافرت می‌روند. ولی این داروها، به‌جای درمان پایدار پیامد آنرا برای زمان کوتاهی پنهان میکنند .

 اسپری استنشاقی دسموپرسین به مدت زمان کوتاه موثر است. این دارو سبب کاهش تولید ادرار میشود ، بسیار سریع اثر میکند و اثرات ناخواسته بسیار کمی دارد. شیوه مصرف آن به صورت یک قطره در هر سوراخ بینی پیش از خوابیدن است.

 داروی ایمی‌پرامین هم که در معالجه افسردگی بزرگسالان به‌کار می‌رود، با التیام و بهبود وضعیت خواب کودک ، از پیامد شب ادراری جلوگیری میکند. هم چنین این دارو، با اثر بر اندام مثانه، مانع شب ادراری میشود . به‌خاطر داشته باشید که نباید بیشتر از ۳ ماه از این دارو بهره جویی کنید زیرا میتواند منجر به تغییر رفتار کودک شود.

 در برخی کودکان که عضلات مثانه آن‌ها پیش از پر شدن کامل مثانه سفت میشود ، اکسی‌بوتین استفاده می‌شود

 

برای استفاده از خدمات روانشناسی و روانپزشکی در زمینه شب ادراری کودک و تعیین نوبت ویزیت با متخصصان مرکز با شماره های زیر تماس بگیرید

02122636858 –  09212773724

مطالب مرتبط

            مرکز مشاوره و روانشناسی شمال تهران | بهترین روانشناس در تهران

            اختلال یادگیری از تعریف تا درمان | بهترین مرکز درمان اختلال

            استعدادیابی کودکان در تهران | بهترین مرکز استعدادیابی و هوش

            درمان بیش فعالی با نوروفیدبک ؛ بهترین مرکز نوروفیدبک در

                مرکز نوروفیدبک در تهران کجاست؟؟؟ ؛ بهترین مرکز نوروفیدبک و بیوفیدبک

روانشناس خوب کودک | بهترین روانشناس کودک چه کسی است؟

مرکز مشاوره کودک و خانواده بوجیکا

دکتر روانشناس خوب

دکتر روانشناس کودک در تهران | مشاوره کودک چگونه صورت می گیرد؟