سندروم آسپرگر و ناهنجارهای اختلال در تمرکز
سندروم آسپرگر و ناهنجارهای اختلال در تمرکز
در این مقاله به موضوعات زیر پرداخته می شود :
-
تعریف سندروم آسپرگر
-
تشخیص سندروم آسپرگر
-
دلیل سندروم آسپرگر
-
علائم سندروم آسپرگر
-
درمان سندروم آسپرگر
تعریف سندروم آسپرگر
آسپرگر نوعی اختلال نموی است که با علائمی از جمله نقص در مهارتهای اجتماعی، دشواری در ایجاد روابط اجتماعی و تمرکز و هماهنگی ضعیف خود را نشان می دهد. در واقع سندرم آسپرگر یک اختلال طیف اوتیسم است اما آسپرگر خفیف تر از اوتیسم است.
کودکان و افراد مبتلا به اختلال سندرم آسپرگر دارای هوش معمولی هستند و می توانند در جامعه حضور موثری داشته باشند.
اولین بار در سال ۱۹۴۴ دکتر اتریشی به نام هانس آسپرگر با انتشار مقالهای آن را توصیف کرد. سندروم اسپرگر یک ناتوانی است که در طیف اختلالات اوتیستی قرار دارد. این تشخیصی است که برای افرادی داده می شود که درانتهای “فوقانی” این طیف قرار دارند.
تشخیص های دیگری که در طیف اختلالات اوتیستی قرار دارند شامل اتوتیسم و «اتوتیسم با کارکرد بالا» (high functioning autism) هستند. اغلب سندروم اسپرگر و اتوتیسم با کارکرد بالا بطور مترادف استفاده می شوند.
سندروم اسپرگر بعنوان «اختلال رشدی گسترده» (pervasive developmental disorder – PDD) طبقه بندی شده است. این به این معناست که این اختلال بر همه عرصه های زندگی تاثیر می گذارد.
کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر دارای اختلال عقلی نیستند، اما ممکن است دارای تواناییهای در هم ریخته و سردرگم باشند. به عنوان مثال ممکن است مهارتهای کلامی قوی، اما مهارتهای غیر کلامی ضعیف داشته باشند. همچنین ممکن است سر به هوا باشند. این کودکان اغلب در مورد موضوعات مورد علاقه خود بسیار آگاه هستند و ممکن است مهارتهای زبانی پیشرفتهای را نسبت به سن خود داشته باشند و اغلب شروع کنندهی بحثها در جمع هستند. اما آنها اغلب نشانههای اجتماعی را متوجه نشده و زبان را اشتباه تفسیر میکنند.
این افراد معمولا تغییر را دوست ندارند، روال و عادات روزمره و همیشگی را ترجیح میدهند. سندرم آسپرگر برای کودکان و والدینشان چالشهایی را به همراه دارد، اما شما میتوانید به کودک خود کمک کنید و از بسیاری جهات او را حمایت کنید. بسیاری از افراد مبتلا به سندرم آسپرگر در بسیاری از جنبههای زندگی موفق هستند، بنابراین عارضه مانع موفقیت کودک از نظر تحصیلی و اجتماعی نمیشود. بسیاری از آنها زندگی کامل و شادی خواهند داشت و احتمال دستیابی به این زندگی از طریق آموزش، حمایت و منابع مناسب میسر میشود.
کودکان مبتلا به سندروم آسپرگر اغلب از لحاظ اجتماعی و فیزیکی ناتوان هستند. افراد مبتلا به این عارضه ممکن است مشکلات توجه، مشکلات در برقراری ارتباط و دوست پیدا کردن و علاقهای شدید به موضوعات خاص داشته باشند. با این وجود کودکی که یک یا دو نوع از این علائم را دارد صرفا به این معنی نیست که مبتلا به آسپرگر است. برای تشخیص، کودک باید ترکیبی از نشانهها و مشکلات قابل توجهی را با شرایط اجتماعی که بر خانواده، دوستان، اعتماد به نفس و یا امور مربوط به تحصیل و مدرسه تاثیر میگذارد، داشته باشد.
تشخیص سندروم آسپرگر
تشخیص سندرم آسپرگر در کودکان میتواند بسیار دشوار باشد. کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر در بیشتر جنبههای زندگی خوب عمل میکنند، بنابراین ربط دادن رفتار عجیب آنها به اینکه شاید متفاوت هستند، آسان است. روانشناسان عقیده دارند که مداخله زود هنگام شامل آموزش تحصیلی و اجتماعی در حالی که مغز کودک همچنان در حال رشد است، برای کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر بسیار مهم است.
در صورتی که کودک شما برخی از علائم و رفتارهایی که در سندرم آسپرگر معمول هستند را از خود نشان دهد، مراجعه به روانشناس و روانپزشک کودک اهمیت بسزایی دارد. متخصصان در این زمینه یک ارزیابی روانی کامل از کودک انجام میدهند. این ارزیابی شامل بررسی سابقهی شروع علائم، رشد مهارتهای حرکتی و الگوهای زبانی و سایر جنبههای فرد و رفتاری (از جمله فعالیتهای مورد علاقه، عادات معمول، دل مشغولیها و غیره) میباشد. تمرکز خاصی بر روی رشد اجتماعی از جمله مشکلات گذشته و حال در تعاملات اجتماعی و دوستیابی گذاشته میشود. ارزیابی و بررسی روانی مهارتهای اجتماعی معمولاً به این منظور انجام میشود که مشخص شود چه کمبودهایی وجود دارد.
علل سندروم آسپرگر
محققین و کارشناسان سلامت روان همچنان در حال تحقیق در مورد دلیل اوتیسم و سندرم آسپرگر هستند. اختلالات مغز یک دلیل احتمالی سندرم آسپرگر در نظر گرفته میشود، زیرا تفاوتهای ساختاری و عملکردی با تصویربرداری پیشرفته از مغز مشاهده شداند. ژنتیک ممکن است نقش مهمی ایفا کند و پژوهشها نشان میدهند که برخی از موارد سندرم آسپرگر مرتبط با سایر مشکلات روانی مانند افسردگی و اختلال دو قطبی میباشند.
سندرم آسپرگر در اطفال، در اثر کمبود عاطفه یا نحوهی تربیت ایجاد نمیشود. از آنجایی که برخی از رفتار مشاهده شده در سندرم آسپرگر ممکن است از نظر دیگران بی ادبانه و از روی عمد تلقی شوند، بسیاری از افراد به اشتباه فکر میکنند که این بیماری ناشی از تربیت نامناسب توسط والدین است. اما این سندرم در واقع یک اختلال عصبی است که دلایل آن بطور کامل شناخته نشدهاند.
علائم سندروم آسپرگر
از آنجایی که نشانههای سندرم آسپرگر در کودکان میتوانند شبیه به مشکلات رفتاری باشند، بهتر است که به روانپزشک یا سایر متخصصین روانشناسی مرتبط در این زمینه اجازه دهید تا علائم کودک شما را بررسی کنند. یک کودک مبتلا به سندرم آسپرگر ممکن است این علائم و نشانهها را داشته باشد:
*تعاملات اجتماعی نامناسب یا جزئی
*مکالماتی که تقریباً همیشه بر خود شخص تمرکز دارند تا سایرین
*تکلم بصورت نوشتاری، رباتیک یا تکراری
*عدم قابلیت قضاوت صحیح
*مشکلاتی در مهارتهای خواندن، ریاضی یا نوشتاری
*وسواس در موضوعات پیچیده مانند الگوها یا موسیقی
*تواناییهای شناختی غیر کلامی متوسط و پایینتر از متوسط، هرچند تواناییهای شناختی کلامی معمولاً متوسط تا بالاتر از متوسط هستند
*مشکل در حرکت بطور صحیح
*رفتارهای عجیب
باید توجه داشت که برخلاف کودکان مبتلا به اوتیسم، افراد مبتلا به سندرم آسپرگر تاخیری در رشد زبانی خود ندارند؛ این افراد در سنین کم دارای مهارتهای دستور زبانی خوب و دایره لغات پیشرفتهای هستند. هرچند بسیاری نیز دارای اختلال زبانی هستند. برای مثال یک کودک ممکن است بسیار تحت اللفظی حرف بزند و در استفاده از زبان در محیط اجتماعی مشکل داشته باشد. این کودکان اغلب هیچ تاخیری در رشد شناختی ندارند. کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر میتوانند در سازماندهی و دامنه توجه مشکل داشته باشند، یا مهارتهایی که در برخی حوزهها به خوبی رشد کرده و در برخی دیگر کمبود دارند، اما معمولاً دارای هوش متوسط و گاهی بالاتر از متوسط هستند.
آیا درمان سندروم آسپرگر امکان پذیر است؟
رفتارها و مشکلات سندرم آسپرگر میتوانند برای هر کودکی متفاوت باشند، بنابراین یک درمان مشخص یا تجویزی وجود ندارد. اما بسته به تواناییها و ضعفها (یا سابقهی رشد کودک)، ممکن است روشهای زیر برای کودکان موثر باشند:
*آموزش به والدین
*مداخلات آموزشی تخصصی
*آموزش مهارتهای اجتماعی
*زبان درمانی
برای کودکان خردسال، آموزش یکپارچگی حسی. این آموزش معمولاً شامل کار درمانی است که در آن کودک نسبت به عوامل محرکی که بیش از حد به آنها حساس است، بی حس میشود.
*روان درمانی یا رفتار درمانی برای کودکان بزرگتر
*دارو
افراد بسیاری میتوانند به کودک شما کمک کنند، بنابراین مشورت با متخصصین مختلف مهم است. برای مثال هر متخصص سلامتی که کودک شما را تحت درمان قرار میدهد باید بداند که سایر متخصصین چه اقدامی برای این کودک انجام میدهند.
معلمین، پرستاران بچه، سایر اعضای خانواده، دوستان نزدیک و هر شخصی که از کودک نگهداری میکند باید در این فرایند دخیل باشد. یافتن برنامهی صحیح در کنار درمان زود هنگام نقش کلیدی دارد. کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر با درمان و آموزش مناسب میتوانند پیشرفت زیادی داشته باشند.
نکاتی برای والدین
سندرم آسپرگر چالشهایی رابرای کودکان و والدین آنها ایجاد میکند، اما میتوانید به طرق مختلفی برای سازگاری فرزند خود و حمایت از وی اقدام کنید:
به دنبال برنامههای آموزشی برای والدین باشید. شما اولین معلمین فرزند خود هستید و در حین رشد وی نقش اساسی دارید. مهارتهای شخصی را به کودک خود آموزش دهید. یادگیری این مهارتها به کودک جهت دستیابی به بیشترین میزان استقلال کمک میکند. از آنجایی که همیشه مشخص نیست که یک کودک مبتلا به سندرم آسپرگر است، سایر افراد را در جریان بگذارید که فرزند شما دارای نیازهای خاصی است. به عنوان والدین کودک، شما باید برای برخورد با معلمین، پرسنل پزشکی و سایر مراقبین در نقش آموزش دهنده برای وی عمل کنید.
به دنبال یک برنامه درمانی یا مداخلهای سازگار با مشکلات خاص و زمینههای کمبود فرزند خود باشید. برنامهها یا درمانهای مخصوصی را انتخاب کنید که بر اهداف بلند مدت تمرکز دارند و برای سطح رشد کودک شما مناسب هستند. به خاطر داشته باشید که کودک شما بخشی از خانواده است و نیازهای وی باید با نیازهای سایر اعضای خانواده متعادل باشند. به دنبال کمک برای خود و سایر اعضای خانواده باشید. در صورتی که نیازهای عاطفی و جسمی خود را برآورده نکنید نمیتوانید به فرزند خود کمک کنید.