رفتار جرأتمندانه چگونه رفتاریست؟

  • جرات ورزی 300x168 - رفتار جرأتمندانه چگونه رفتاریست؟

    رفتار جرأتمندانه چگونه رفتاریست؟

     

    *رفتار جرأتمندانه عبارت است از بیان مناسب هر احساسی غیر از اضطراب.
    *رفتار جرأتمندانه یک و رفتار بین فردی است که شامل ابراز صادقانه و نسبتا رک افکار و احساسات می باشد، به نحوی که از نظر اجتماعی مناسب بوده و احساسات و آسایش دیگران نیز در آن مد نظر باشد.
    *به طور کلی جرأتمندی را می توان توانایی ابراز صادقانه نظرات، احساسات و نگرش ها بدون احساس اضطراب دانست. جرأتمندی همچنین شامل دفاع فرد از حقوق خود می باشد، به شکلی که حقوق دیگران پایمال نشود.
    افراد جرأتورز برای خود و دیگران احترام قائل هستند. آنان منفعل نیستند و ضمن این که به خواسته ها و نیازهای دیگران احترام می­ گذارند، اجازه نمی دهند دیگران از آنها سوء استفاده کنند و به شیوه قاهرانه با آنان ارتباط برقرار کنند.
    توجه داشته باشید که جرأتورزی پرخاشگری از یکدیگر متمایزند.

     

    به طور کلی سبک های برقراری ارتباط

    ?

    * پرخاشگرانه: در این نوع ارتباط فرد با تهدید کردن، تضییع حق دیگران، و توهین آمیز برخورد می کند.
    * منفعلانه: در این نوع ارتباط فرد با عذر خواهی افراطی و کوچک انگاری خود تمامی افکار، احساسها و حقوق شخصی خود را به نفع طرف مقابل نادیده می گیرد.
    * جرأتمندانه: به اهداف بدون ضایع کردن حق دیگران است.
    برای درک بیشتر تفاوت جرأتورزی (حدّ وسط برخورد منفعلانه و پرخاشگری) با هر یک از رفتار انفعالی و پرخاشگرانه به مثالهای زیر دقّت نمایید.

    ?

    ۱. فردی در صف خرید می خواهد خودش را جلوی شما جا بزند و می گوید: اجازه می دهید زودتر از شما خرید کنم؟ من عجله دارم.
    پاسخ انفعالی: خیلی خوب
    پاسخ پرخاشگرانه: آهای، می خواهی چه کار کنی، برو آخر صف بایست
    پاسخ همراه با جرأتورزی: متأسفم، نمی توانم، من هم عجله دارم.
    ۲. یکی از همکلاسی­ها جزوه درسی شما را برای شب امتحان طلب می­ کند.
    پاسخ انفعالی: من خودم نیاز دارم، ولی باشد.
    پاسخ پرخاشگرانه: خیلی پررو هستی که شب امتحان چنین تقاضایی می کنی، فراموشش کن.
    پاسخ همراه با جرأتورزی: خوشحال می­شدم به شما کمک کنم، از قبل برای مطالعه شب امتحانی برنامه ریزی کرده ام. ای کاش زودتر می­ گفتید.

    اجزای جرأتمندی

    من ( خصوصیات من (مدیریت هیجانهای منفی و حل مسئله)، اهداف من، حقوق من)
    دیگران (همدلی، گوشی دادن فعال، حقوق دیگران)
    رابطه (طیف رفتاری)، مذاکره

     

     

    photo 2017 06 30 11 35 34 300x200 - رفتار جرأتمندانه چگونه رفتاریست؟

    هدف های جرأت ورزی

    در مهارت جرأتورزی هدف، تغییر در خود فرد است نه تغییر در دیگران تا بتواند نیازها، احساسات و افکار خود را ابراز کرده و از آسیب های احتمالی در امان بماند. بدین معنا که گاه ممکن است فرد علیرغم استفاده از رفتارهای جرات مندانه به خواسته خود نرسد، ولی از این که جواب منفی داده شود، ناامید نشه و درخواست جرأتمندانه خود را از شخص دیگری می نماید تا به حل مشکل دست یابد.

    مزایای رفتار جرأتمندانه

    ۱- از مهمترین مزایای جراتمندی، احساس مثبتی است که فرد درباره خود دارد. افراد جراتمند در مقایسه با افراد سازشکار و پرخاشگر درباره خود احساس بهتری دارند. آنها احساس عزّت نفس دارند و خود را شریف و عزیز می­ بینند.
    ۲- مردم افراد جراتمند را صریح و صادق می­ دانند و معتقدند چنین افرادی اهل چاپلوسی، تملّق و نفاق نیستند. این افراد آنچه را می توانند انجام دهند مطرح می­ کنند. بنابراین مردم به چنین افراد بیشتر اعتماد می­کنند؛ گرچه به ظاهر آن را نشان ندهند.
    ۳- زندگی افراد جراتمند، معنادار است. اینان به دیگران اجازه می دهند تا مستقل بیندیشند و عمل کنند و خود نیز افزون بر در دسترس قرار دادن خواسته هایشان، از زورگویی، تحکّم، زبونی و ذلّت فاصله می­ گیرند.

    پیامدهای منفی نداشتن جرأت

    جرأتمند نبودن می تواند مشکلات زیر را به وجود اورد:
    ۱- افسردگی، عصبانیّت از خود، احساس درماندگی، ناامیدی و نداشتن کنترل در زندگی
    ۲- رنجیدگی و عصبانیت از دیگران
    ۳- ناکامی در بسیاری از موقعیّت­هایی که فرد نمی­ تواند به خواسته خود برسد
    ۴- انفجار خشم (وقتی خشم به شیوه مناسبی ابراز نشود، روی هم انباشته شده، در مواردی به شکل نامناسب و پرخاشگرانه ابراز می شود)
    ۵- اضطراب و در پی آن، اجتناب از افراد و موقعیت هایی که سبب ناراحتی و از میان رفتن فرصت های زیادی می شود
    ۶- ضعف در روابط بین فردی و ناتوانی در بیان احساسات مثبت و منفی که باعث می­ شود فرد مقابل از احساسات و خواسته­­ های فرد اطلاعی نداشته باشد و نتواند اقدامی در جهت حصول آنها انجام دهد.
    ۷- مشکلات جسمانی مانند سردرد، زخم معده، فشار خون بالا و تجربه استرس که عوارض جسمانی زیادی به همراه دارد.
    ۸- این افراد نمی توانند از خودشان دفاع نمایند؛ لذاست که غالباً در برخورد با دیگران منفعل، پشیمان و ترسو بوده و به جای اهمّیّت به نیازها و خواسته ای خود، از خواسته ها و نظر دیگران تبعیّت می کنند.
    ۹- تقویت رفتار دیگران که باعث می­ شود توقّع آنان بیشتر شود و برای به دست آوردن خواسته­ های خود، اصرار بیشتری داشته باشند.

     

    governance main 300x200 - رفتار جرأتمندانه چگونه رفتاریست؟

    رفتار جرأتمندانه به فرد کمک می کند که بتواند:

    – احساسسات خود را ابراز کند.
    – روابط خود را بهبود بخشد.
    -اعتراض کند.
    – نظر خود را بیان کند.
    – درخواست کند.
    – نه بگوید.
    – به خود اطمینان داشته باشد.
    – اعتماد به نفس خود را
    افزایش دهد.
    – احترام دیگران را نیز جلب کند.
    -توانایی تصمیم گیری خود را بهبود بخشد.
    – حقوق خود را حفظ کند.

     

    عوامل دوری از رفتار جرأتمندانه:

    عوامل زیر فرد را از رفتار جرأتمندانه دور میکند:
    ۱_فرد فکر میکند دیگران او را به سبب کارهایی که برای آنها می­ کند، دوست دارند؛ بنابراین اگر مستقل عمل کند دیگران او را دوست نخواهند داشت.
    ۲- فرد در زمینه رضایت، احساسات و راحتی دیگران احساس مسئولیت می کند؛ لذا از اینکه به دیگران « نه » بگوید و آنها را از خود ناراحت سازد، احساس گناه می ­کند.
    ۳- فرد رفتار جرأتمندانه را با از خودگذشتگی، ایثار و فداکاری در تناقض می­بیند؛ لذا اعتقاد دارد که اگر از پذیرش درخواست دیگران سر باز زند، آدم بد و خودخواهی تلقّی خواهد شد.
    ۴- احساس مهم و باارزش بودن در مواقعی که درخواستی از او می­ شود و اعتقاد به اینکه اگر یک­بار درخواست دیگران را نپذیرد آنها دیگر او را به شمار نخواهند آورد.
    ۵- چنین افرادی یاد گرفته­ اند که باید همیشه دیگران را از خود راضی و خوشحال نگه­دارند و خوب نیست که خواسته­ های خود را بر خواسته­ های دیگران ترجیح دهند؛ بنابراین اگر کسی چیزی گفت یا کاری کرد که باعث ناراحتی فرد شد، نباید چیزی بگوید و اگر این کار ادامه پیدا کرد بهتر است فقط بکوشد از او فاصله بگیرد.
    چنین افرادی وقتی کاری را انجام می­ دهند که به آن تمایلی ندارند، احساس بدی درباره خود یافته، از فرد مقابل رنجیده می­ شوند و بی میلی خود را به طور ناخواسته و به شکل غیر کلامی (سکوت، اخم کردن، دیر حاضر شدن و انجام کارها به شکل سرسری و بدون دقّت لازم) نشان می­ دهند.

     

    547586 594 300x200 - رفتار جرأتمندانه چگونه رفتاریست؟

    آیا رفتار جرأتمندی همیشه بهترین راه و روش است؟

      قبل از اینکه بخواهید رفتار جرأتمندانه از خودتان نشان دهید، باید ببینید آیا می توانید با پیامدهای رفتار جرات مندانه زندگی کنید یا نه؟
     هرچند که رفتار جرأتمندانه در اکثر موارد نتایج مثبتی به همراه دارد، اما بعضی از مردم ممکن است نسبت به آن واکنش منفی نشان دهند.
    برای مثال اگر رئیس شما آدم نامعقول و زورگویی است و معروف به این است که با هر کس که روی حرفش حرف بزند و یا در مورد  کارهایش سؤال کند پرخاشگرانه برخورد می کند، حتی اگر آن اعتراض خیلی محترمانه، جرأتمندانه و آرام باشد، اعتراض شما و رفتار جرأتمندانه شما ممکن است به اخراج شما منجر شود. در این شرایط ممکن است شما تصمیم بگیرید که رفتار جرأتمندانه نداشته باشید و از  روشهای دیگر برای کاهش استرس استفاده کنید.
     طراحی و تنظیم صحنه: اگر تصمیم به تغییر رفتار خود به یک رفتار جرأتمندانه دارید، باید به خاطر داشته باشید که طرف مقابل عادت کرده است که شما همیشه به یک شیوه خاص واکنش نشان دهید. این شخص وقتی رفتار متفاوتی از شما ببیند ممکن است کاملا گیج شود.  چرا به طرف مقابل نگوییم که چه قصدی داریم؟ میتوانیم یک موقعیت خوب که هر دو در صلح و صفا هستیم را انتخاب کنیم و مثلا  بگوییم: ” میخواهم یک چیزی را به تو بگویم و دلم می خواهد قبل ازاینکه نظرت را بگویی حرفهایم را کامل گوش کنی. من اخیرا متوجه  شدم که بعد از اینکه با هم روی این پروژه کار کرده ایم، من بعد از آن دچار کلافگی و ناامیدی هستم و احساس پایمال شدن دارم. بیشتر که  فکر کردم دیدم من خیلی وقتها نظرات تو را قبول میکنم و روی نظرات خودم پافشاری نمیکنم چون میترسم که تو ناراحت شوی. از این به بعد میخواهم رفتار متفاوتی داشته باشم. هر وقت دیدم دارم احساس ناامیدی میکنم، درخواست توقف کار را می دهم تا مطمئن شویم همه نظرات و امکان ها را در نظر گرفته ایم. میدانم که تو احساس خواهی کرد که روال گذشته تغییر کرده است ولی واقعا فکر میکنم این طوری بهتر است و من اگر بتوانم نظراتم را بگویم هم کارم را بهتر انجام خواهم داد هم احساس بهتری خواهم داشت.” چگونه کسی می تواند با جمله ای مثل جمله آخر مخالفت کند؟

    فرهنگ گفتاری در رفتار جرأتمندانه

    شایسته است در ابراز مهارت جرأت ورزی سعی نمایید، فرهنگ گفتاری خود را به اشکال زیر تغییر دهید:
    ۱- مطمئن شوید که طرف مقابل از شما چه می­خواهد. اگر مطمئن نیستید، بگویید: « باید درباره آن فکر کنم». از این راه، فرصتی را برای پاسخ دادن مشخص کنید.
    ۲- اگر مطمئن نیستید از شما چه چیزی را خواسته­ اند، توضیح بیشتری بخواهید.
    ۳- تا جایی که می توانید، پاسخ ­های کوتاه دهید و از آوردن دلایل زیاد و دادن توضیحات طولانی خودداری کنید.
    ۴- از عبارت­هایی با واژه« من» استفاده نمایید و به جای سرزنش و یا محکوم کردن طرف مقابل، موضوع را طرح نمایید.
    ۵- به جای عبارت­هایی نظیر« فکر نمی­کنم بتوانم…»، از واژه « نه» استفاده نمایید.
    ۶- حرکت­های غیر کلامی خود را با پیامی که می­ دهید، همخوان سازید.
    ۷- در مواردی که ناچارید، امتناع خود را چندبار تکرار نمایید؛ نباید برای هر بار دلیل جدیدی بیاورید، بلکه کافی است همان گفته پیشین را تکرار نمایید.
    ۸- اگر با وجود تکرار پاسخ، باز هم طرف مقابل اصرار می­ ورزد، باید سکوت کرد و یا اینکه موضوع بحث را عوض کرد.

     

    Assertiveness boundaries 300x286 - رفتار جرأتمندانه چگونه رفتاریست؟

    نکات پایانی
    – به یاد داشته باشید که رفتار جرأتمندانه ضرورتاً شما را در راه رسیدن به اهدافتان موفّق نمی­ سازد.
    – توجه داشته باشید که دیگران نیز حق دارند جرأتمندانه عمل کرده و با خواسته­ های شما مخالفت نموده و احساسات و عقاید خود را بیان کنند.
    – هر چند رفتار جرأتمندانه معمولاً نتایج مثبتی در پی دارد، اما برخی افراد در برابر آن واکنش منفی نشان می­ دهند؛ لذا در هر موقعیّتی، پیش از تصمیم به انجام یک رفتار جرأتمندانه، ابتدا باید پیامدهای آن را در نظر گرفت.

     

     

    IMG 20171212 103427 300x300 - رفتار جرأتمندانه چگونه رفتاریست؟

    مرکز تحقیقات پزشکان و روانشناسان بوجیکا
    کلینیک جامع کودک و خانواده بوجیکا، اماده ارائه خدمات نوین در زمینه های اختلالات طیف اتیسم، بیش فعالی، اختلالات یادگیری، مشکلات رفتاری، اختلالات اضطرابی، افسردگی و مشاوره خانواده می باشد.
    جهت تعین وقت اینجا کلیک کنید

    میانگین امتیازات ۵ از ۵
    از مجموع ۱ رای
    مقالات مرتبط

    ارسال نظر

    آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.