تربیت کودک

تربیت کودک

سوال اینجاست که صحیح ترین روش تربیت کودک چگونه باید باشد؟ تنبیه در چه زمانی باید انجام شود؟ تنبیه را به چه شکلی باید انجام داد؟ آیا تنبیه مفیدتر است یا تشویق؟

ما در این مقاله قصد داریم تا تعریفی درست از تنبیه و تشویق در خردسالان، ارائه دهیم و راهکارهای مفیدی را در جهت استفاده بهتر از این مسئله بیان کنیم. چرا که راز موفقیت در این است که بدانیم چگونه می توان تشویق کرد و راه های تشویق و تنبیه موثر چیست تا به وسیله آن، بتوان به ارتقای سطح بهداشت روانی کودک و جامعه دست یافت.

تربیت کودک و استفاده از تشویق و تنبیه 

تشویق در لغت، به معنای آرزومند کردن، به شوق افکندن و راغب ساختن است. در اصطلاح، تشویق عاملی برای ایجاد ذوق، شوق و حرکت در فرد می باشد. تشویق ها، همان تقویت کننده های مثبت هستند که به عنوان محرک رفتار مطلوب، به ایفای نقش می پردازند. در واقع در روانشناسی، تشویق با تقویت بیان شده و تقویت، عامل افزایش رفتاری است.

به طور مثال، کودکی که به دلیل جمع کردن اسباب بازی های خود، بعد از تمام شدن بازی اش، یک تشویق لفظی مانند: آفرین، لبخند مادر، نوازش و یا تشویق مادی مانند شکلات دریافت می کند، در روز های بعد نیز این کار را انجام خواهد داد. بنابراین رفته رفته، این عامل به شکل رویه ثابت و قانونمند در او جای می گیرد.

تنبیه در لغت، به معنای آگاهی دادن و بیدار کردن است و در اصطلاح، تنبیه عبارت از مجازات انسانی است که کار ناپسندی انجام داده و به منظور جلوگیری از تکرار و ترک نمودن آن انجام می شود. در روانشناسی، تنبیه همان تقویت کننده منفی است که سبب کاهش رفتار نامطلوب به شکل موقت می شود.

 تشویق و تنبیه در تربیت کودک رفتارهای مطلوب و نامطلوب را کنترل می کنند. 

نکته:

-تشویق های مثبت، سب افزایش نتیجه مطلوب می شود.

-تشویق های ناپیوسته از تشویق های پیوسته مفیدتر هستند. این مطلب به این معنا است که برای کاری که کودک انجام می دهد، همیشه تشویق و تقویت قرار ندهید.

مثلا هر زمان که کودک خودش لباسش را می پوشد، او را تشویق نکنید بلکه هر سه یا چهار بار، او را تشویق کنید. زیرا اگر کودک به این موضوع شرطی شود که به دنبال انجام یک عمل، حتما مورد تشویق قرار گیرد، در صورت عدم تشویق، آن عمل را انجام نخواهد داد.

از آن سو، نباید تقویت رفتار مطلوب، فراموش و قطع شود. اگر رفتاری با تقویت افزایش یابد در صورت عدم تقویت رفتار، به تدریج کاهش می یابد که به اصطلاح آن را خاموش سازی می گویند.

در زمینه تنبیه، دیدگاه های مختلفی وجود دارد. عده ای معتقد به نامطلوب بودن تنبیه هستند و آن را عاملی مخرب در تربیت کودک می دانند. عده ای دیگر از روانشناسان و متخصصان، تنبیه را در کنار تشویق راهکار مفیدی برای تعلیم و تربیت کودک می دانند.

نقش والدین در تربیت درست کودک چیست؟

والدین می بایست برای تربیت درست کودک خود، علاوه بر تشویق و دعوت به انجام کارهای پسنیده، تنبیه و منع از کارهای ناپسند هم استفاده نمایند.

تنبیه باید با سن و میزان عمل انجام شده متناسب باشد. چرا که در صورت تنبیه بی مورد، کودک پرخاشگر شده و دیگر از تنبیه نمی ترسد و رفتارهای نامطلوب، جایگزین رفتارهای مطلوب او خواهد شد. البته لازم به ذکر است که منظور از تنبیه، تنبیه بدنی نیست، بلکه سایر روش های تنبیهی مانند: محروم کردن از چیزی، قهر، عدم توجه و مانند اینها می باشد. زیرا تنبیه بدنی هیچ وقت نتیجه مثبت نداشته و برعکس، عوارض جانبی شدیدی را نیز بر جای می گذارد.

به طورکلی برای تربیت کودک، ابتدا باید تشویق و تحسین را سر لوحه ی تربیتی خود قرار داد و در صورت نیاز، در مرحله آخر از تنبیه غیربدنی و در شرایط خاص استفاده نمود.

لازم به ذکر است که تنبیه و تشویق، انواع گوناگون داشته و بسته به عمل و سن کودک، باید از نوع خاصی از آن بهره گرفت و در غیر این صورت، ناکارآمد بوده و تنبیه نادرست سبب بروز عوارض جانبی نامطلوب می گردد. تنبیه به شکل منطقی آن، نه تنها غیرمفید نمی باشد، بلکه بسیار حائز اهمیت است.

منبع: کتاب تنبیه و تشویق کودکان خردسال

جهت تعین وقت اینجا کلیک کنید

شماره تماس: 22636858-021 -09212773724

پاسخگویی از 9 صبح الی 9 شب حتی ایام تعطیل

مقالات مرتبط

چگونه کودکم را تنبیه کنم؟

روشهای صحیح رفتار با کودکان

چگونه کودک خود را مسئولیت پذیر کنیم؟

مشاوره کودک چیست و چه کمکی به ما می کند؟

6 تفاوت کلیدی بین روانپزشک و روانشناس!!!

روشهای افزایش اعتماد به نفس