بیش فعالی در بزرگسالان | درمان بیش فعالی بزرگسالان | مرکز درمان بیش فعالی

بیش فعالی بزرگسالان

 

بیش فعالی بزرگسالان و درمان آن

 

یکی از شایعترین اختلالات تکاملی بزرگسالان، اختلال نقص توجه – بیش فعالی (ADHD) است. مطالعات نشان داده ­اند که علایم این اختلال تا 70% در نوجوانی و تا 50% در بزرگسالی باقی می ماند و شیوع کلی این اختلال در بزرگسالی حدوداً 5% تخمین زده شده است.

در اصل طبیعت اصلی این بیماری، اختلال در عملکرد اجرایی است- عملکردی که به فرد کمک می کند تا عوامل حواس پرتی را شناسایی و حذف کند، موضوعات را در ذهن نگه دارد، در مورد پیامدها فکر کند، و اهداف خود را برنامه ریزی و اجرا کند. بنابراین بیماری ADHD یک عیب شخصیتی یا اختلال حافظه یا عقب ماندگی ذهنی یا تنبلی نیست، بلکه یک اختلال نوروبیولوژیکی است که مبتلایان به آن نیاز دارند تا راهکارهای انطباقی جدیدی را برای مواجهه با مشکلات زندگی بیاموزند.

تشخیص بیش فعالی در بزرگسالان

هیچ آزمون تشخیصی قطعی برای ADHD وجود ندارد و  از آنجایی که ممکن است این اختلال با مشکلات روانشناختی (افسردگی، اضطراب، سو مصرف مواد و غیره) دیگری همراه باشد لازم است تشخیص قطعی توسط روانپزشک براساس شرح حال دوران کودکی و نشانه های بزرگسالی صورت گیرد.

شما می توانید به سوالات غربالگری بخش پرسشنامه ها جواب بدهید، در صورتی که به اکثر سوالات پاسخ مثبت دادید، احتمال ابتلای شما به این اختلال وجود دارد و بهتر است با یک متخصص روانپزشک یا روانشناس مشورت نمائید.

علل بیش فعالی در بزرگسالان

در حال حاضر، بر این باورند که ADHD تا حد زیادی به صورت ژنتیکی منتقل می شود. در بزرگسالان با اختلال کم توجهی – بیش فعالی ADHD متابولیسم گلوکز درجلو مغز در مقایسه با بزرگسالان بدون ADHD اختلال کم توجهی – بیش فعالی کاهش یافته است.

 

علایم اختلال بیش فعال در بزرگسالان

1. نقص توجه و تمرکز:

این نقص بخصوص برای دانشجویان مشکل زا خواهد بود. این افراد در توجه و تمرکز هنگام مطالعه و انجام امور روزمره مشکل دارند، زمانی که مشغول خواندن هستند به رویا فرو می روند، دقایق سپری می شود و آنها هنوز در همان صفحه اول در جا می زنند. مشکل عدم توجه و تمرکز باعث می شود که فرد وسایل کوچک مورد نیازش را گم کند و نداند آنها را کجا گذاشته است، مثل کلید، سوئیچ، خودکار، کیف و … و مرتب دنبال وسایل می گردد. نمی تواند مکالمات (سخنرانی، صحبت طرف مقابل، برنامه تلویزیون) را گوش دهد و در این زمان ها حواسش متوجه موضوع دیگری است.

2. مشکلات حرکت:

مثل بیقراری هنگام نشستن و سرپا ایستادن، توانایی های ورزشی ضعیف تر، دست خط بد، اینها بیشتر سرپا هستند تا نشسته. در هنگامی که مجبور به نشستن هستند احساس بیقراری دارند و با پا یا دست خود ضرب می گیرند.

3. رفتارهای تکانشی و بدون فکر:

فرد خیلی ناگهانی بدون مقدمه، بدون فکر کردن و بررسی عواقب پیامدهای رفتاری را انجام می دهد یا حرفی را می زند در نتیجه به علت سخنان نسنجیده ممکن است منجر به رنجش دیگران شود. یا حرفی را بزند، شوخی کند که مناسب جمع نیست و بعد از آن پشیمان شود. تصمیم گرفتن بدون فکر و عمل کردن به آن باعث می شود که عجولانه ازدواج کند، عجولانه طلاق بگیرد، عجولانه شغل خود را ترک کند، استعفا دهد یا عوض کند، بی محابا رانندگی کند، تصادفات منجر به جرح داشته باشد و …..

این علامت در نوجوانان منجر به بروز رفتارهای پر خطری مثل مصرف مواد مخدر، وارد شدن به ارتباطات جنسی محافظت نشده، رانندگی های پر خطر و … می شود.

4. بی نظمی:

اتاق و میز کار او نامنظم و به هم ریخته است، هیچ چیزی در جای خودش قرار ندارد برای پیدا کردن یک کپی، مدرک و یا پرونده مورد نیاز مجبور است ساعت ها بگردد، دیگران او را شلخته و بی نظم توصیف می کنند، دیر سر کار حاضر شود، چند کار را همزمان شروع می کند آنها را به اتمام نرسانده، سراغ کار و برنامه دیگری می رود. کمد، لباس ها، و تخت و اتاق او نامرتب و به هم ریخته است.

5. مشکل در روابط بین فردی:

روابط او با اطرافیان، دوستان و اعضای خانواده تحت تاثیر علایم بیماری است. به خاطر حرفها، شوخی های نسنجیده، برخوردهای تند و بدون فکر اکثر دوستان و اطرافیان خود را می رنجاند، بخاطر مشکل عدم توجه و تمرکز و فراموشکاری ممکن است نتواند به وعده و قول خود عمل کند.

6. هیجانی بودن:

زود رنج و حساس است، زود از کوره در می رود، زود آرام می شود، با کوچکترین تحریکی خشمگین می شود و واکنش نشان می دهد، خلق او مرتب تغییر پیدا می کند. گاهی سر حال و شاداب و گاهی غمگین، ناراحت و در خود فرو رفته است. بتدریج که سن افزایش می یابد و شخص از دوران کودکی وارد نوجوانی و بزرگسالی می شود، بالا رفتن های خلق کمتر می شود و ما بیشتر خلق افسرده، عصبی و مضطرب را در او می بینیم.

7. عدم تحمل استرس:

نسبت به استرس های معمول زندگی واکنش و پاسخ های شدید و غیرمعمول می دهد.

شاید برای شما این سوال مطرح شود که آیا همه کودکان ADHD دچار چنین سرنوشتی در دوران بزرگسالی می شوند؟ در پاسخ به این سوال باید به چند نکته اشاره کرد:

– معمولا تا سن 12-11 سالگی پر تحرکی واضحاً بهبود می یابد اما مشکلات توجه و تمرکز بخصوص و مشکلات رفتارهای تکانشی ادامه پیدا می کند.

– درصدی از بیماران ADHD به دوران بلوغ که می رسند خوب می شوند ولی در اکثر موارد این بیماری یک بیماری طول عمر است هر چند ممکن است نمود بیرونی علایم تغییراتی کند. در صورت تشخیص و درمان به موقع بیمار می توان از بسیاری از پیامدهای منفی آن بر زندگی فرد جلوگیری کرد.

– تمام انواع ADHD به بزرگسالی کشیده نمی شوند و زندگی فرد را تا این درجه دچار مشکل نمی کنند مگر مواردی که:

1) اختلالات همراه مثل اضطراب، افسردگی، اختلال سلوک، اختلال ایذایی مقابله ای و … و در آنها بیشتر باشد یعنی ADHD خالص نباشد و بیماری روانپزشکی دیگری همراه آن باشد.

2) سابقه خانوادگی مثبت از بیماری وجود داشته باشد.

3) مشکلات خانواده زیاد باشد (از جمله بیماری، اعتیاد، وضعیت اجتماعی و اقتصادی پایین، هرج و مرج و …)

در صورتی که مشکل دقت و تمرکز شما به تازگی ایجاد شده نمی توان برچسب بیش فعالی بزرگسالان به آن زد و باید تحت تاثیر اختللات اضطرابی یا وسواس یا … بررسی شود.

 درمان بیش فعالی در بزرگسالان

– روان درمانی :

اعتماد به نفس برای آنهایی که دچار بیش فعالی بزرگسالان هستند هدف مهمی است. این بیماران تصور می کنند که بهتر از اینکه هستند نمی شوند و بیشتر از این نمی شود کاری انجام داد و اگر آنها مرتب شکست بخورند و سرخورده شوند دیگر برایشان مسلم می شود که قادر به انجام کاری نیستند، این افراد از خود انتقاد می کنند و در مورد آینده منفی فکر می کنند و به این دلیل توانایی های خود را باور ندارند.

روان درمانی بخش مهمی از درمان بیش فعالی بزرگسالان است، با روان درمانی شخص اعتماد به نفس پیدا می کند، خود را بهتر می بیند و احساس خوبی دارد و اقدامات اساسی در بهبود وضع زندگی خود انجام می دهد.

– درمان دارویی :

دارو درمانی مهمترین بخش معالجه بیماری بیش فعالی می باشد. در دوران کودکی و در دوران بزرگسالی برای درمان این بیماری از داروهای محرک استفاده می کنند. این داروها باعث افزایش تمرکز و افزایش توجه می شود و در ضمن بی قراری و زیادی فعالیت های فیزیکی و انجام اعمال بی انگیزه و بی هدف را کاهش می دهد.

 

داروهای محرک به دو دسته تقسیم می شود :

1 . متیل فنیدات

2 . آمفتامین ها

 داروهای محرک می تواند از نوعی باشد که اثر آن زود از بین می رود و یا از داروهائی بوده باشد که اثر آنها ماندگاری بیشتری دارد. که چنین داروهائی یکبار در روز و فقط صبح اول وقت تجویز می شود. مدت زمان اثرشان تا 12 ساعت ادمه دارد. وچون این داروها یکبار در روز تجویز می شود، قابل قبول تر خواهد بود و دوز دارو و زمان خوردن آن نیز فراموش نخواهد شد.

بزرگترین مشکل داروهای با اثر کوتاه آن است که درحدود سه ساعت دوام دارند و لازم است روزی 4-3 با تجویز شوند.
پس از مصرف داروهای کوتاه اثر، میزان آن در خون بالا می رود و معمولا برای مدتی علائم اضطراب و تحریک پذیری و فشار ظاهر می شود. پس از کاهش میزان دارو در خون مجددا بیمار احساس کاهش انرژی می کند، که این عوارض هر سه ساعت یکبار تکرار می شود.

داروهای محرک سریعا اثرمی کند، افرادی که از این داروها استفاده می کنند در عرض چند روز بهبودی می یابند و بهتر می توانند تمرکز کنند، بهتر می توانند تکالیف خود را انجام دهند، و انجام دادن کارها سریع خواهدبود.

با کاهش علائم بیماری با دارو توانائی روزانه شخص برای انجام امور افزایش یافته و اعتماد به نفسش نیز افزایش می یابد و باعث افزایش عملکرد و توانایی می شود و اعتماد به نفس را برای انجام اهداف بالا می برد یعنی یک موفقیت، موفقیت دیگری را سبب می شود و شخص احساس شکوفایی در خود می کند.
داروهای غیر محرک نیز نظیر : STRATTERA که ( اسم ژنریک آن Atomoxetine است و اخیرا مورد تایید واقع شده.

رژیم غذایی برای درمان بیش فعالی در بزرگسالان

مطالعات نشان می دهد که، غذاهایی که سوخت با کیفیتی برای مغز تأمین کنند، می توانند علائم بیش فعالی بزرگسالان را کاهش دهند. شیرینی های طبیعی مانند کشمش، مویز و خرما برای افراد بیش فعال مناسب و شیرینی جات مصنوعی مانند انواع شکلات، شیرینی، کیک و … نامناسب هستند. پروتئین باکیفیت، مواد غذایی سرشار از

پروتئین تمرکز را بهبود می بخشند. مواد غذایی سرشار از پروتئین های با کیفیت بالا، مانند تخم مرغ و شیر و سایر مواد غذایی پروتئینی، برای این حالات مؤثر می باشند.

اجتناب از سیگار و الکل

استفاده از سیگار به دلیل اثر مستقیم و مخربی که بر سلول های عصبی دارد، حالت های بیش فعالی بزرگسالان را تشدید می کند. الکل نیز به دلیل اثرات مخرب بر کبد و بسیاری از مکانیسم های دیگر باعث کند شدن روند دفع سموم از بدن می شود و از این طریق اثرات مخرب خود را اعمال می نماید.

بیش فعالی بزرگسالان معمولا در دوران کودکی بروز پیدا می کند و در برخی مواقع به بزرگسالی هم کشیده می شود. علایمی چون مشکل توجه و تمرکز، بی نظمی، رفتارهای تکانشی و بدون فکر، بی ثباتی هیجانی و … باعث مشکلاتی در زندگی فرد شده و عملکرد او را در این حوزه های مهم که برای یک زندگی خوب و لذت بخش لازم است، تحت تأثیر قرار می دهند.

 

متخصصان بوجیکا با ارزیابی و آزمون های تشخیصی در ADHD بزرگسالان قادر به تشخیص این اختلال می باشند و در صورت تشخیص  و مثبت بودن بیش فعالی و نقص توجه  به درمان دارویی و غیر دارویی می پردازند.

 

مرکز تحقیقات پزشکان و روانشناسان بوجیکا

کلینیک روانشناسی بوجیکا آماده ارائه خدمات روانشناختی و روانپزشکی می باشد.

جهت تعین وقت اینجا کلیک کنید