مهارت نادیده گرفتن
گاهی اوقات کودکان رفتارهای نامناسبی انجام می دهند که معمولاً والدین نمی دانند در مقابل اینگونه رفتارها چه عکس العملی داشته باشند.
مهارت نادیده گرفتن یکی از مهارتهایی است که جهت کنترل بعضی مشکلات رفتاری کوچک مثل نق زدن، گریه کردن های مداوم، داد و فریاد کردن و شکلک در اوردن استفاده می گردد. در حقیقت توجه نکردن به کودک باعث کاهش انجام رفتار اشتباه می شود.
باید توجه داشت این روش برای کنترل رفتارهایی که باعث نقض یک قانون یا ضایع شدن حقوق دیگران و یا ایجاد خطر برای کودک و دیگران می شود به کار نمی رود. برای اینکه بتوانیم مهارت نادیده گرفتن را در کودکان اجرا کنیم، توجه به این نکته بسیار مهم است: والدین باید آمادگی لازم جهت اجرای این مهارت را از نظر روحی داشته باشند یعنی خسته نبوده و حوصله کافی جهت کنترل رفتار خود را داشته باشند زیرا بکارگیری این مهارت، کار بسیار دشواری بوده و نیاز به صبر و بردباری زیادی دارد و اگر کامل اجرا نشود، نتیجه مطلوب حاصل نمی شود.
تعریف:
بی توجهی کامل و بدون هیچ عکس العمل و واکنشی را نادیده گرفتن می گویند.
در مهارت نادیده گرفتن سه اصلی زیر باید مدنظر قرار گیرد:
۱- هیج تماس فیزیکی نباید برقرار شود.
۲- هیج تماس یا ارتباط کلامی نباید برقرار شود.
۳- هیج تماس چشمی با کودک برقرار نشود.
هنگامی که یک رفتار نادیده گرفته می شود به کودک نگاه نکنید و با او صحبت ننمایید. کودک ممکن است در ابتدا شلوغ کند و سعی در جلب توجه شما داشته باشد، در صورت لزوم روی خود را برگردانید و دور شوید. سعی کنید آرام باشید.
رفتارهای زیر را می توان نادیده گرفت:
* رفتارهای خاصی مثل شکلک در آوردن، استفاده از صداهای بچه گانه و یا به کاربردن کلمات زشت که باعث جلب توجه می شود.
* کودکی که به انجام کاری اصرار و پافشاری می کند و آن کار مورد نظر و توافق والدین او نمی باشد.
* اگر کودک فقط برای جلب توجه والدین گریه می کند، رفتار او را باید نادیده گرفت، ولی اگر گریه کردن او دلایل دیگر داشته باشد، باید مورد توجه قرار گیرد.
* اگر بدانیم کودک واقعاً و بدون دلیل داد و فریاد می کند و این مسئله در او عادت شده است.
* برای کنترل رفتارهایی مثل جیغ زدن، بحث کردن، تحریک پذیری هم می توان از این مهارت استفاده کرد.
اصولی که در بکارگیری این مهارت باید به خاطر داشت عبارتند از:
* رفتاری انتخاب شود که بتوان آن را نادیده گرفت مانند نق زدن، نه رفتاری که به کودک آسیب برساند مانند غذا خوردن.
* زمانیکه این رفتار رخ می دهد نسبت به آن بی توجهی کامل صورت گیرد یعنی در مقابل رفتار کودک مانند یک مجسمه بوده و در صورت و ظاهر هیچ نشانهای نباشد.
* این مهارت باید بطور مداوم استفاده شود (در صورت بروز رفتارهایی که نام برده شد).
نکات مهم در استفاده از مهارت نادیده گرفتن:
_در استفاده از این مهارت، امکان اینکه رفتار مناسبی که در حال تغییر است بیشتر از قبل اتفاق بیفتد هست.
_ به رفتار مناسبی که از کودک بروز می کند باید توجه نشان داده و پاداش داده شود.
_مهارت نادیده گرفتن در صورتی موثر است که همراه با نشان دادن توجه و پاداش دادن به رفتارهای مطلوب باشد.
_هر زمان که کودک رفتار نامناسب را متوقف کرد او را تحسین کنید.
_دقت داشته باشید: در زمانی که از این مهارت استفاده می کنید از دستور دادن و سوال کردن خودداری کنید.
منبع : کتاب مهارتهای فرزند پروری